Τύποι διατροφικών συνηθειών. Εσύ σε ποιά κατηγορία ανήκεις ;
Άραγε πόσοι από εμάς γνωρίζουν τους διάφορους τύπους διατροφής που υπάρχουν; Και πως γίνεται η κατηγοριοποίησή μας σε αυτούς;
Η επιλογή του τύπου διατροφής γίνεται με βάση τις εμπειρίες, τις διατροφικές γνώσεις ή πεποιθήσεις, τις ηθικές αξίες, τη θρησκευτική πίστη, τις γευστικές επιλογές και άλλες κοινωνικές επιρροές. Οι περισσότεροι τύποι διατροφής έχουν ως στόχο τη βέλτιστη υγεία, την απώλεια βάρους, την ανάπτυξη της μυικής μάζας, τις καλύτερες αθλητικές επιδόσεις και την αποτοξίνωση.
Ας μάθουμε παρακάτω για τους πιο διαδεδομένους τύπους διατροφής:
Παμφαγικός τύπος διατροφής
Οι παμφάγοι καταναλώνουν τρόφιμα τόσο φυτικής όσο και ζωικής προέλευσης. Βέβαια, δεν καταναλώνουν τα πάντα, αλλά μόνο όσα τους επιτρέπει η κουλτούρα τους. Πλέον, όλο και περισσότεροι παμφάγοι αλλάζουν τον τρόπο διατροφής τους, είτε για λόγους υγείας και ευεξίας, στρεφόμενοι κυρίως σε χορτοφαγική (vegetarian) διατροφή, είτε λόγω ευαισθησίας προς την εκμετάλλευση των ζώων, οπότε και ακολουθούν όχι μόνο τη vegan διατροφή, αλλά και τον αντίστοιχο τρόπο ζωής.
Veganism – Βιγκανισμός
Η “Vegan”(αλλιώς αυστηρή χορτοφαγική) διατροφή είναι μία νέα μόδα των τελευταίων χρόνων, όπου προτείνει τη μη κατανάλωση κρέατος παντός είδους (βοδινό, πουλερικά, ψάρια και των υποπροϊόντων τους, δηλαδή γαλακτοκομικά προϊόντα, αβγά και συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων που προέρχονται από ζώα, όπως ζωικό λίπος, ζελατίνη και κοχενίλη). Αποφεύγεται και το μέλι όπως και ορισμένα σάκχαρα. Τα τρόφιμα που καταναλώνουν οι λάτρεις της φυτοφαγικής διατροφής είναι: όσπρια, πολλά λαχανικά (μαγειρευτά ή μη), φρούτα, προϊόντα σόγιας, μυρωδικά, ρύζι, ζυμαρικά, δημητριακά κλπ. Οι περισσότεροι προτιμούν βιολογικά προϊόντα ή όσο το δυνατόν πιο καθαρά και με λιγότερα λιπάσματα ή φυτοφάρμακα. Πρόκειται για ένα είδος τρόπου ζωής το οποίο περιλαμβάνει τη μη χρησιμοποίηση οποιουδήποτε υλικού που προέρχεται από ζώα, όπως δέρμα, γούνα, μαλλί και μετάξι. Τα οικιακά προϊόντα, όπως καλλυντικά και σαπούνια είναι επίσης αποκλεισμένα από τον εν λόγω τρόπο ζωής εφόσον είναι κατασκευασμένα με ή δοκιμασμένα πάνω σε ζώα.
Τύποι Veganism
Απλοί Vegans (περιβαλλοντική/ηθική):Είναι εκείνοι που ως επί το πλείστον γίνονται vegans λόγω της ανησυχίας τους για την καλή διαβίωση των ζώων ή/και για το περιβάλλον.
Raw-veganism:Είναι κάποιος που τρώει μόνο ωμά φυτικά τρόφιμα. Οι Raw Vegans αποφεύγουν να ζεσταίνουν το φαγητό τους πάνω από 45 βαθμούς Κελσίου και συχνά μουλιάζουν ορισμένα τρόφιμα, όπως καρύδια και σπόρους, για να είναι πιο εύκολα στην κατάποση.
Whole foods Vegans:Οι άνθρωποι που ακολουθούν αυτόν τον τρόπο ζωής προσπαθούν να καταναλώνουν όσο το δυνατόν περισσότερα “ολόκληρα” προϊόντα. Εν τω μεταξύ, αποφεύγουν τα τρόφιμα που προέρχονται από κονσέρβες και χημικώς επεξεργασμένες συσκευασίες.
Fruitarian:Κατά βάση χορτοφαγική διατροφή που περιλαμβάνει κυρίως φρούτα και δευτερευόντως καρπούς, με απαραίτητη προϋπόθεση η συλλογή τους να έχει γίνει χωρίς να προκληθεί βλάβη στο φυτό. Συνήθως είναι ηθική επιλογή, ανθρώπων που σέβονται τη ζωή των ζώων αλλά και των φυτών.
Vegetarian
Η Vegetarian Society ορίζει έναν χορτοφάγο ως “κάποιον που ζει με μια διατροφή που αποτελείται από δημητριακά, όσπρια, ξηρούς καρπούς, σπόρους, λαχανικά, φρούτα, μύκητες, φύκια, ζύμη ή και κάποια άλλα τρόφιμα που δεν βασίζονται σε ζώα, με ή χωρίς, γαλακτοκομικά προϊόντα, μέλι ή/και αυγά.
Οι vegetarians χορτοφάγοι τείνουν να είναι λίγο πιο επιεικείς όταν χρησιμοποιούν προϊόντα που προέρχονται από ζώα, όπως το γάλα ή τα αυγά. Με άλλα λόγια, οι vegetarians μπορεί να μην τρώνε κρέας ή γαλακτοκομικά, αλλά θα τρώνε αυγά, μπορεί να μην επιλέξουν να τρώνε κρέας, αλλά ίσως να μην έχουν πρόβλημα να φορούν δερμάτινα ρούχα /παπούτσια και αξεσουάρ αυτών.
Όπως και με τον veganism, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι χορτοφαγίας.
Τύποι vegetarian
Lacto-ovo-vegetarian:Εάν προσδιορίζεστε ως αυτό το είδος χορτοφάγου, τρώτε συνήθως τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αυγά μαζί με πολλά λαχανικά και καρύδια. Είναι συνήθως ο πιο γνωστός τύπος χορτοφαγικής διατροφής και αυτός που ακολουθούν πολλοί άνθρωποι.
Lacto-vegetarian:Είναι συνήθως ένα άτομο που είναι μεν χορτοφάγος και δεν τρώει αυγά, αλλά θα φάει γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γάλα και το τυρί.
Ovo-vegetarian:Είναι ένα άτομο που δεν τρώει κρέας ή γαλακτοκομικά προϊόντα αλλά τρώει αυγά. Αυτός τείνει να είναι ο λιγότερο συνηθισμένος μεταξύ των τριών.
Semi-vegetarian:Είναι επίσης γνωστός ως ευέλικτος χορτοφάγος, αυτός είναι ένα άτομο που τρώει κυρίως φυτική διατροφή, αλλά περιστασιακά καταναλώνει κρέας ή θαλασσινά.
Demi-vegetarian:Ένα άτομο σε αυτή τη διατροφή τρώει κυρίως λαχανικά και περιστασιακά και ψάρια. Τρώει επίσης αυγά και τυρί.
Pescatarian
Ο όρος pescatarian σημαίνει ότι κάποιος έχει επιλέξει να είναι χορτοφάγος, ενώ συνεχίζει να συμπεριλαμβάνει τα θαλασσινά στη διατροφή του. Δηλαδή αποκόπτει το κόκκινο κρέας, το χοιρινό κρέας, τα πουλερικά, από τη διατροφή του σαν χορτοφάγος, ενώ συνεχίζει να καταναλώνει ψάρια και άλλα θαλασσινά. Σημαντικές χορτοφαγικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων των «The Vegetarian Society», δεν αναγνωρίζουν τους pescatarians ως αληθινή χορτοφάγους.
Flexitarian
Η flexitarian διατροφή αποτελεί ένα είδος ημί-χορτοφαγικής διατροφής, καθώς βασίζεται κατά κύριο λόγο στην κατανάλωση φυτικών προϊόντων, χωρίς όμως να αποκλείεται η περιστασιακή κατανάλωση κρέατος. Τις περισσότερες φορές αποτελεί ένα μεταβατικό στάδιο για κάποιον που στοχεύει να γίνει vegetarian ή vegan ή για κάποιον vegan που επιθυμεί να εισάγει σταδιακά το κρέας στη διατροφή του. Εάν κανείς κοιτάξει λίγο προσεκτικότερα τη Μεσογειακή πυραμίδα της διατροφής θα παρατηρήσει πως στη βάση της για καθημερινή κατανάλωση συνίστανται όλα τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης τα οποία καταναλώνει σε αφθονία ένας flexiterian. Ψηλότερα στην πυραμίδα, βρίσκονται για σπανιότερη κατανάλωση τα θαλασσινά και το κρέας.
Μακροβιοτική Διατροφή
Η Μακροβιοτική Διατροφή είναι μία ενδιαφέρουσα προσέγγιση που έχει γίνει μόδα τα τελευταία χρόνια, την οποία ακολουθούν διάσημα πρόσωπα και μη, παγκοσμίως. Σχετίζεται με τον Ζεν Βουδισμό και βασίζεται στην εξισορρόπησης της ενέργειας Yin – Yang (από την κινέζικη φιλοσοφία) των τροφίμων, των μαγειρικών σκευών, των γεύσεων κλπ. Κύριες αρχές της μακροβιοτικής δίαιτας είναι η μείωση των ζωικών προϊόντων, η κατανάλωση τροφών που καλλιεργούνται στην εποχή τους και η κατανάλωση γευμάτων με μέτρο. Η διατροφή διαδόθηκε από τον Ιάπωνα φιλόσοφο George Ohsawa τη δεκαετία του 1930 και στη συνέχεια επεξεργάστηκε από τον μαθητή του Michio Kushi. Η μακροβιοτική, δίνει έμφαση στα τοπικά λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα όσπρια, τα βρώσιμα φύκια, τα προϊόντα σόγιας που έχουν υποστεί ζύμωση και τα φρούτα που συνδυάζονται σε γεύματα σύμφωνα με την αρχαία κινεζική αρχή yin – yang. Συστήνονται ολόκληρα δημητριακά και προϊόντα ολικής αλέσεως όπως: καστανό ρύζι και ζυμαρικά φαγόπυρου (soba), ποικιλία μαγειρεμένων ή ωμών λαχανικών, φασολιών και προϊόντων φασολιών, ήπια φυσικά καρυκεύματα, ψάρια, ξηροί καρποί, σπόροι, ήπια (μη διεγερτικά) ποτά όπως τσάι bancha (γιαπωνέζικο πράσινο τσάι) και φρούτα.
Εν τέλει ό,τι κι αν αποφασίσει ο καθένας για τον εαυτό του αναφορικά με τη διατροφή που επιθυμεί να ακολουθήσει, είναι σημαντικό να μη ξεχνά πως το φαγητό είναι αυστηρά προσωπικό ζήτημα. Σχετίζεται με τη συνήθεια, την κουλτούρα, την αγάπη, την απόλαυση, τη γνώση, την εξερεύνηση, το παιχνίδι και την προσφορά.